Rola Rodziny w Procesie Wczesnego Wspomagania Rozwoju Dziecka
8 lutego 2023
Rodzina jest pierwszym i podstawowym środowiskiem rozwoju dziecka. Oddziaływanie Rodziny na rozwój dziecka dokonuje się m.in. przez dostarczanie mu wzorców i standardów wykonywania czynności i zachowania się, stwarzanie warunków wyzwalających różne formy jego aktywności, zaspokajanie potrzeb dziecka, stymulowanie jego rozwoju poznawczego oraz przekazywanie mu wzorców opracowywania i interpretacji nabywanych doświadczeń (Tyszkowska 1985).
Oddziaływanie Rodziny na dziecko odbywa się ściśle ze sobą powiązanymi zależnościami: w toku wzajemnego obcowania członków rodziny oraz drogą świadomie podejmowanych zabiegów wychowawczych, pielęgnacyjnych czy rehabilitacyjnych.
Dla małego niepełnosprawnego dziecka warunkiem niezbędnym do rozwoju jest kontakt ze znaczącymi osobami i bliska, oparta na poczuciu bezpieczeństwa więź z rodzicami, która gwarantuje zaspokojenie jego najbardziej fundamentalnych potrzeb i bazę do dalszego rozwoju.
Niepełnosprawność dziecka wprowadza rewolucyjne zmiany w jego Rodzinie , zarówno w psychice każdego z jej członków, w relacjach między nimi, jak i w funkcjonowaniu społecznym oraz finansowym. Ta sytuacja powoduje, że Rodzina często zmuszona jest do zmian w sposobie życia, postawach i zachowaniu. Istniejący dotąd model funkcjonowania rodziny ulega ogromnym zmianom, ale powinien odbywać się w taki sposób, by możliwe było wychowanie dziecka z niepełnosprawnością przy zachowaniu jak najlepszej jakości życia wszystkich członków Rodziny.
Dlatego tak ważne i istotne jest wsparcie Rodziny dziecka z niepełnosprawnością m.in. w zespołach wczesnego wspomagania rozwoju – to miejsca przyjazne i otwarte nie tylko na dziecko, ale na całą jego Rodzinę. Pomoc ta powinno obejmować: wsparcie Rodziny w procesie odzyskiwania równowagi i akceptacji, pomoc w uzyskiwaniu kompetencji potrzebnych do zajmowania się i wychowywania dziecka z niepełnosprawnością, wspieraniu w budowaniu relacji z dzieckiem poprzez bliski kontakt, zabawę, koncentracja na zasobach i potencjale danego dziecka.
Mam nadzieję, że udało mi się pokazać jak znaczącym i ważnym czynnikiem w procesie wczesnego wspomagania jest RODZINA, od której wszystko się zaczyna…
Powinna być na pierwszym planie, w centrum każdego działania, gdyż to ona ma największy wpływ na funkcjonowanie dziecka na każdym etapie jego rozwoju i życia. To właśnie rodzic zna swoje dziecko najlepiej i pragnie dla niego wszystkiego co najlepsze.
Naszą rolą, rolą specjalistów jest rozmowa z rodzicami, wsparcie ich, budowanie relacji opartej na zaufaniu, ale nie ocenianie. Przedstawienie im różnych opcji i ich ewentualnych konsekwencji, a zadaniem rodziców jest dokonanie wyboru i podjecie decyzji czy, jak i w jakim zakresie chcą włączyć się w nasze działania wobec dziecka. Wsparcie udzielane Rodzinie powinno odbywać się z poszanowaniem praw każdego z jej członków.
W chwili obecnej są prowadzone prace dotyczące zmian w modelu wczesnego wspomagania rozwoju, o których na bieżąco będziemy Państwa informować.
Źródło:
- „Dziecko niepełnosprawne w rodzinie”Irena Obuchowska
- Materiały z konferencji „Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka początkiem efektywnej edukacji”