Wakacje – czas wolności i ryzyka
Dla młodzieży wakacje to przede wszystkim czas wolności, relaksu i zabawy. Przerwa od obowiązków szkolnych, więcej swobody, mniej nadzoru dorosłych – to wszystko tworzy warunki sprzyjające poszukiwaniu nowych doświadczeń. Niestety, jednym z takich doświadczeń może być eksperymentowanie ze środkami psychoaktywnymi: alkoholem, narkotykami, czy lekami psychotropowymi.
Dlaczego młodzi sięgają po środki psychoaktywne?
- Ciekawość – chęć sprawdzenia „jak to jest”.
- Presja rówieśnicza – potrzeba przynależności i akceptacji.
- Nuda i brak konstruktywnych zajęć – młodzież, która nie ma zaplanowanego czasu, częściej sięga po ryzykowne formy rozrywki.
- Problemy emocjonalne – stres, niska samoocena, konflikty rodzinne.
- Dostępność – wakacje to często większa swoboda i mniej kontroli, co może ułatwiać kontakt ze środkami odurzającymi.
Jak rozpoznać zagrożenie?
Rodzice mogą zauważyć niepokojące zmiany w zachowaniu:
- huśtawki nastrojów, drażliwość, apatia,
- izolowanie się, zamykanie w pokoju, częste przebywanie poza domem, unikanie rozmów,
- nagła zmiana kręgu znajomych,
- spadek zainteresowania hobby,
- problemy ze snem, jedzeniem, higieną,
- dziwne zapachy, przedmioty (bibułki, zapalniczki, butelki, torebeczki strunowe, tabletki).
Jak reagować jako rodzic?
- Zachowaj spokój i otwartość. Emocjonalna reakcja może zniechęcić dziecko do szczerości. Zamiast oskarżać – pytaj, słuchaj, interesuj się.
- Buduj relację opartą na zaufaniu. Regularne rozmowy, wspólne spędzanie czasu i autentyczne zainteresowanie życiem dziecka działają ochronnie.
- Ustal jasne granice i zasady. Młodzież potrzebuje ram – choć często się im sprzeciwia. Konsekwencja i spójność w wychowaniu pomagają budować poczucie bezpieczeństwa.
- Bądź wzorem. Dzieci uczą się przez obserwację. Sposób, w jaki rodzic sam korzysta z alkoholu czy rozwiązuje problemy, ma ogromne znaczenie.
- Zadbaj o alternatywy. Zajęcia sportowe, wolontariat, wyjazdy, praca wakacyjna – wszystko to może zmniejszyć ryzyko kontaktu ze środkami psychoaktywnymi.
- Nie bagatelizuj sygnałów. Jeśli coś Cię niepokoi – reaguj. Lepiej porozmawiać za wcześnie niż za późno.
Gdzie szukać pomocy?
Jeśli podejrzewasz, że Twoje dziecko eksperymentuje z substancjami odurzającymi, nie jesteś sam. Warto skorzystać z pomocy:
- Poradnia Zdrowia Psychicznego dla dzieci i młodzieży w Ostrołęce, tel. 297652145
- Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna w Ostrołęce, tel. 297604536
- poradnie leczenia uzależnień,
- organizacje pozarządowe zajmujące się uzależnieniami,
- Ogólnopolski Telefon Zaufania Uzależnienia – 800199990 (czynny w godz.16-21)
- Telefonów Zaufania dla dzieci i młodzieży - 116 111 (czynny całą dobę)
- Adresy placówek świadczących pomoc w związku z używaniem substancji psychoaktywnych dostępne na stronie: https://kcpu.gov.pl/mapa/
Wakacje to czas zwiększonego ryzyka, ale i okazja do zacieśniania więzi rodzinnych i budowania zaufania. Świadomy, uważny i zaangażowany rodzic może skutecznie chronić swoje dziecko przed zagrożeniami związanymi z używkami.
Kluczem nie jest kontrola, a relacja – oparta na zrozumieniu, miłości i szacunku.