Rodzice dzieci mających ubytek słuchu często zadają sobie pytanie, dlaczego tak się dzieje. Przyczyny mogą być różne na każdym etapie życia – już w okresie płodowym, w wieku niemowlęcym itd. Przedstawię pokrótce, co może wpływać na słabe słyszenie.
Przyczynami ubytku słuchu mogą być:
- Czynniki dziedziczne: dziedziczenie dominujące, dziedziczenie recesywne oraz dziedziczenie z chromosomem X.
- Czynniki w okresie prenatalnym – zaburzenia rozwojowe płodu spowodowane chorobą wirusową matki, infekcją wewnątrzmaciczną, zatruciem lekami lub innymi środkami ototoksycznymi.
Do przyczyn ubytku słuchu powstałych w okresie prenatalnym zaliczamy choroby matki w I trymestrze ciązy: infekcje pasożytnicze i bakteryjne, infekcje z grupy TORKC (toksoplazmoza, opryszczka, różyczka, kiła, cytomegalia) choroby metaboliczne (cukrzyca, choroby nerek). Na ubytek słuchu płodu mają też wpływ choroby matki o podłożu alergicznym, autoimunologicznym, zaburzenia o charakterze naczyniowym i hematologicznym. Niekorzystny wpływ na rozwój narządu słuchu u płodu może też mieć zatrucie matki antybiotykami (streptomycyna, neomycyna, gentanycyna i inne), solami metali ciężkich, chininą, alkoholem. Niekorzystne jest przyjmowanie preparatów hormonalnych, a także niedobór lub nadmiar witamin. - Czynniki w okresie okołoporodowym – wcześniactwo, nieprawidłowy poród.
Na ubytek słuchu może mieć wpływ niedotlenienie płodu, wcześniactwo oraz niedojrzałość, która związana jest z niską (poniżej 1500g) wagą urodzeniową, hałas emitowany przez inkubator, żółtaczka jąder podkorowych, niezgodność serologiczna płodu oraz matki, substancje ototoksyczne. - Czynniki w okresie poporodowym: choroby zakaźne - żółtaczka, zapalenie opon mózgowych wywołane przez pneumokoki i meningokoki, urazy i inne uszkodzenia ototoksyczne. Na ubytek słuchu mogą mieć też wpływ choroby zapalne nieżytowe, stany zrostowe ucha środkowego, choroby przewlekłe (cukrzyca, zapalenie nerek, gościec, niedoczynność tarczycy, przyjmowanie leków zawierających związki wywierające działanie ototoksyczne (antybiotyki, chinina, arsen, sole metali ciężkich) oraz urazy akustyczne i mechaniczne.
- Czynniki w okresie niemowlęcym i we wczesnym dzieciństwie – zapalenie opon mózgowych, przewlekłe zapalenia ucha środkowego, toksyczne uszkodzenia nerwu słuchowego w przebiegu chorób zakaźnych, takich jak: odra, płonica.
- Czynniki w okresie późniejszym, np. otoskleroza, czyli odwapnienie kosteczek słuchowych, zaburzenia ukrwienia ucha wewnętrznego, choroba Menire'a, długotrwały uraz akustyczny (praca w hałasie) oraz głuchota starcza.